Podumowanie:Uczniowie sa dumni z siebie, gdyż jako pierwsi zwrócili uwagę na małą ilość pomników przyrody w naszym regionie. Dlatego postanowili sprawdzić, czy można ten fakt zmienić. Okazało się, że problemem rejestracji pomników przyrody nie zajmował się nikt od kilku dziesięciu lat. Zrobili więc wszystko, aby zmobilizować właścicieli działek do zgłaszania okazałych drzew jako pomniki przyrody. Obiecali sobie, że nie zostawimy tego projektu i będa czynić wszelkie starania by w naszym regionie było więcej pomników przyrody.
Korzyści z projektu:
dla nauczycieli:Podczas realizacji projektu poznaliśmy pozytywne cechy uczniów takie jak: wrażliwość na problemy ochrony przyrody, samodzielność i wytrwałość w realizacji podjętego zadania, umiejętność przekazywanie posiadanej wiedzy osobom starszym. Uczniowie zainspirowali nas podjętym tematem, co zaowocowało włączeniem opracowanych przez nich treści tematycznych w proces nauczania. Wspólna praca z uczniami przekonała nas, że młodzież chętnie podejmuje trudne działania i w pełni wywiązuje się z ich realizacji. Zebrane przez uczniów materiały posłużą nam w dalszej pracy w szkole.
dla uczniów:Świadczą o tym ich wypowiedzi: Teraz o drzewach wiemy więcej np. jakie mają wymiary, które gatunki są chronione; Dowiedzieliśmy się, co to jest pomnik przyrody i w jakim celu się go tworzy; Fajnie być liderem grupy i trochę sobie porządzić; Zdobyliśmy doświadczenie w wykonywaniu takich projektów i umiejętność pracy w grupie; Dzięki temu projektowi poznałem dużo nowych wyrazów i lepiej mi się uczyć; Przekonałem się, że ze starszymi też fajnie się rozmawia; Ciekawie spędzaliśmy czas, co dało nam wiele radości; Fajnie jest omawiać na lekcji temat, który sami zaproponowaliśmy.
Zaplanowana przez nas trasa wycieczki
po pomnikach przyrody w naszym regionieZaczynamy wycieczkę po malowniczych rejonach naszej małej ojczyzny.
Wyruszymy spod naszej szkoły – gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Brzostku i zamierzamy odwiedzić najciekawsze naszym zdaniem drzewa.
Lubimy jeździć rowerami, więc wybraliśmy je jako nasz środek lokomocji.
Najpierw pojedziemy do Januszkowic, gdzie znajduje się uznany za pomnik przyrody dąb szypułkowy Chrześcijanin. Januszkowice to mała miejscowość położnej na skraju Czarnorzecko- Strzyżowskiego Parku Krajobrazowego. Wieś przecina mała rzeczka Gogołówka, która jest dorzeczem Wisłoki. Następnie pojedziemy do małej, porośniętej lasami Bukowej, aby zobaczyć Jabłoń.
Z Bukowej wyruszymy przez most pontonowy położonym na rzece Wisłoka do górzystej, małej miejscowości Surowej, gdzie stoi piękny potężny Kasztan. Ze Skurowej pojedziemy do Przeczycy i tam pod zabytkowym sanktuarium Matki Bożej Przeczyckiej odpoczywamy po ciężkiej podróży, bo to jeszcze nie koniec. Odzyskawszy siły pojedziemy do Kamienicy Dolnej małej miejscowości, w której jeden z uczniów odszukał piękne drzewo, któremu chcemy się dokładnie przyjrzeć jest to Lipa.
Z Kamienicy Dolnej wyruszymy do Zawadki Brzosteckiej, wioski sąsiadującej bezpośrednio z Brzostkiem, bo tam koniecznie musimy zobaczyć ślicznego Dęba.
Z Zawadki Brzosteckiej jedziemy do mety, czyli do naszej szkoły. Dzięki wycieczce możemy poznać wspaniałe miejsca, znajdujące się niedaleko nas.
Materiały, które mozna wykorzystać podczas realizacji naszego projektu:
Orientacyjne wymiary drzew (obwód w cm na wysokości 1,3 m nad ziemią), kwalifikujące je do ochrony w Polsce według mat. Nadleśnictwa Drewnica.
Gatunek drzewa
|
Lasy
|
Poza lasami wg propozycji P. Rucińskiego (1998r.)
|
Dąb bezszczypułkowy
|
310
|
300
|
Dąb szczypułkowy
|
380
|
300
|
Grab
|
200
|
200
|
Jabłoń
|
100
|
200
|
Jałowiec
|
-
|
75
|
Kasztanowiec
|
-
|
300
|
Klon zwyczajny
|
220
|
225
|
Lipa
|
310
|
300
|
Magnolia
|
-
|
150
|
Modrzew
|
310
|
250
|
Olsza
|
-
|
225
|
Orzech
|
-
|
200
|
Sosna zwyczajna
|
310
|
-
|
Świerk
|
310
|
275
|
Topola biała
|
380
|
400
|
Topola czarna i podobne
|
380
|
400
|
Topola osika
|
220
|
200
|
Wierzba biała i krucha
|
310
|
300
|
Zasady zgłaszania pod ochronę pomników przyrody.
1. Art. 28. Ustawy o ochronie przyrody „ Pomnikami przyrody są pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupiska o szczególnej wartości naukowej, kulturowej, historyczno pamiątkowej i krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, w szczególności sędziwe i okazałych rozmiarów drzewa i krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, głazy narzutowe, jaskinie.”
2. Art. 32. „ Wprowadzenie form ochrony przyrody, o których mowa (...) [wyżej], następuje w drodze rozporządzenia wojewody, który określa nazwę obszaru lub obiektu, jego położenie, w miarę potrzeb otulinę oraz zakazy dla nich właściwe ....”.
Tyle formalności z poziomu ustawy. Praktycznie należy :
1. Wypełnić zgłoszenie odręcznie
2. Wykonać fotografię obiektu, najlepiej pokazującej całe drzewo i zbliżenie pokazujące pień i pierwsze konary najlepiej na tle przedmiotu o zdefiniowanej długości.
3. Wskazać na mapie 1:10000 lub 1:25000 i ew. dodatkowo wykonać szkic położenia obiektu.
4. Powyższe „ papiery” należy przesłać do wysłania do Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody, Mazowiecki Urząd Wojewódzki, Plac Bankowy 3/5 00-950 Warszawa. Sprawy prowadzi pani Broś.
5. Z przyjemnością przyjmiemy w Klubie Ekologicznym informację o zgłoszeniu wniosku w celu monitorowania sprawy.
6. Po uznaniu zgłoszonego obiektu za pomnik przyrody, obiekt ten wpisany zostanie do rejestru w Urzędzie Powiatowym.
Kryteria uznania za obiekt chroniony.
Kryteria nie są precyzyjne. Uwzględnia się wymiary tj. głównie obwód w tzw. pierśnicy tj. na wysokości 130cm. od gruntu, na którym rośnie obiekt i stan zdrowotny.
Stan zdrowotny ocenia się wg skali Pacyniaka i Smólskiego stosowanej do określania stanu zdrowotnego pomników przyrody:
1 – drzewo zdrowe bez ubytków i obecności szkodników,
2 – drzewo z częściowo obumierającymi cieńszymi gałązkami w wierzchołkowej partii korony, z pojedynczymi szkodnikami
3- drzewo mające w 50% obumarłą koronę lub pień, w znacznym stopniu zaatakowane przez szkodniki,
4 - drzewo mające w 70% obumarła koronę lub pień, z dużymi ubytkami w tkance drzewnej,
5 – drzewo mające w 70% obumarła koronę lub pień z licznymi dziuplami oraz martw.
Ustawa o pomnikach przyrody z dnia 16.04.2006r.
ART.40. 1. Pomnikami przyrody są pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupiska o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej. Historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami wyróżniającymi je wśród innych tworów, okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe, jaskinie.
ART. 44. 1. Ustanowienie pomnika przyrody stanowiska dokumentacyjnego, użytku ekologicznego lub zespołu przyrodniczo-krajobrazowego następuje w drodze rozporządzenia wojewody albo uchwały rady gminy, jeżeli wojewoda nie ustanowił tych form ochrony przyrody.
ART.45. 1. W stosunku do pomnika przyrody, stanowiska dokumentacyjnego, użytku ekologicznego lub zespołu przyrodniczo-krajobrazowego mogą być wprowadzone następujące zakazy:
1. niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obiektu lub obszaru;
2. wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac związanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym lub przeciwpowodziowym albo budową, odbudową, utrzymywaniem, remontem lub naprawą urządzeń wodnych;
3. uszkadzania i niszczenia gleby;
4. dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli zmiany te nie służą ochronie przyrody albo racjonalnej gospodarce wodnej lub rybackiej;
5. likwidowania, zasypywania i przekształcania naturalnych zbiorników wodnych, staro rzeczy oraz obszarów wodno-błotnych;
6. wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia użytkowych gruntów rolnych;
7. zmiany sposobu użytkowania ziemi;
8. wydobywania do celów gospodarczych skał w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynów;
9. umyślnego zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia nor, legowisk zwierzęcych oraz tarlisk i złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynności związanych z racjonalną gospodarka rolną, leśną, rybacka i łowiecka;
10. zbioru, niszczenia, uszkadzania roślin i grzybów na obszar użytków ekologicznych, utworzonych w celu ochrony środowisk, siedlisk lub ostoi roślin i grzybów chronionych;
11. umieszczanie tablic reklamowych.
ART.45.2. Zakazy, o których mowa w ust.1, nie dotyczą :
1. prac wykonywanych na potrzeby ochrony przyrody po uzgodnieniu z organem ustanawiającym daną formę ochrony przyrody
2. realizacja inwestycji celu publicznego po uzgodnieniu z organem ustanawiającym daną formę ochrony przyrody;
3. zadań z zakresu obronności kraju w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa państwa;
4. likwidowania nagłych zagrożeń bezpieczeństwa powszechnego i prowadzenia akcji ratowniczych.
UCHWAŁA NR ..... Rady Gminy w ... z dnia ...
w sprawie uznania za pomniki przyrody.
Na podstawie art.44 ust.1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 o ochronie przyrody ( Dz.U.z2004 r. Nr.92, poz.880) Rada Gminy w ….. uchwala co następuje :
1.
Uznaje się za pomniki przyrody niżej wymienione drzewa:
1) …………………………o obwodzie pnia ………………. i wysokości ………………..znajdujący się na działce geodezyjnej .............................. o nazwie …………………………….
2) ......................................................................................................................
2.
W stosunku do wymienionych powyżej pomników przyrody wprowadza się następujące zakazy :
1) niszczenia, uszkadzania lub przekształcania;
2) uszkadzania i zanieczyszczania gleby;
3) umieszczania tablic reklamowych.
3.
Nadzór nad wymienionymi wyżej pomnikami przyrody sprawuje Burmistrz
Gminy.
4.
Wykonanie uchwały powierza się Zarządowi Gminy.
5.
Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym.Uzasadnienie :Wymienione wyżej drzewa odznaczają się okazałymi, rzadko spotykanymi rozmiarami, wyróżniającymi je wśród innych tworów przyrody. W szczególności ich wymiary przekraczają orientacyjne wymiary progowe, proponowane jako kryteria kwalifikacji drzew na pomniki przyrody. Z w/w drzewami związane są z nimi legendy i podania, w wyniku czego stanowią one zasługujący na ochronę element dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego gminy.
Uznanie drzew za pomniki przyrody zostało pozytywnie zaopiniowane przez właściciela terenu, na którym rosną
- p. ....
Uchwała spowoduje skutki finansowe dla budżetu gminy w postaci przeznaczenia 100zł na oznakowania drzew tabliczkami informacyjnymi.